چندسالی هست که بازیهای فکری جای خود را در تفریحات مردم باز کردهاند و بسیاری از والدین ترجیح میدهند بخشی از خریدشان را به این دسته از اسباببازیها اختصاص دهند تا بهنوعی به رشد بیشتر ذهن کودکان در سن کم کمک کنند.
در مناطق برخوردار که خانوادهها توان اقتصادی مطلوبتری دارند توجه بیشتری به این نیاز کودکان میشود و براساس همین نیاز، فروشگاههای عرضه اسباببازی فکری را بیشتر از قبل در بازار میتوانیم ببینیم. در ادامه با مدیر یکی از مراکز فروش بازیهای فکری در محله دانشآموز گفتوگو کردهایم. زهرا مراغه با نیازسنجیای که از جامعه داشته از این فرصت برای ایجاد شغلی مناسب بهره برده است.
46سال دارد و 12سال پیش به همراه گروهی 12نفره از روانشناسان و استادان دانشگاه تصمیم به دایرکردن فروشگاه بازی فکری میگیرند اما هر کدام از اعضای گروه به دلایلی کنار میروند و او بهتنهایی این ایده را اجرایی میکند. آنزمان هنوز بازیهای فکری چندان به اسباببازیفروشیها راه باز نکره بود و بیشتر مغازهها پر از تفنگ و عروسک و وسایل اینچنینی بودند. به گفته مراغه به همین دلیل بوده که وقتی این فروشگاه با تمرکز بر بازیهای فکری تأسیس شد، حتی شهروندان محلههای اطراف که خواستار خرید بازی فکری برای کودکانشان بودند، آدرس این فروشگاه را به یکدیگر میدادند تا اینکه به مرور بر تعداد این فروشگاهها افزوده شد.
زهرا مراغه این شغل را یک کار فرهنگی میداند و میگوید: «خرید بازی فکری، برای مردم جزو واجبات نیست بنابراین حاشیه سود زیادی ندارد و فقط کسانی میتوانند در این شغل دوام بیاورند که دغدغههای فرهنگی داشته باشند. در واقع من و خانوادهام که در این فروشگاه سرمایهگذاری کردهایم بیشتر از دغدغههای مادی به این فکر میکنیم که آینده کشور به دست کودکان ساخته میشود و از اینکه در کنار این قشر باشیم لذت میبریم وگرنه اگر سرمایه به کار برده شده در این مغازه را در راه دیگری صرف کنیم درآمد بیشتری به دست میآوریم.»
ما با کودکان و نوجوانان سروکار داریم که هیجان و جنب و جوش زیادی دارند و فروشنده باید بتواند با هر بچهای به زبان خودش ارتباط برقرار کند.
این مدیر فروشگاه بازیهای فکری که تحصیلاتش در حوزه روانشناسی عمومی است، حداقل سرمایه لازم برای تأسیس یک فروشگاه اسباببازی فروشی معمولی را 200میلیون تومان میداند و توضیح میدهد: «آورنده این سرمایه بهتر است برای پرداخت آن درگیر اقساط بانکی نباشد چراکه در این صورت، پس از کسر هزینهها بهشدت سطح درآمدش کم میشود. همچنین از آنجایی که خرید اسباببازی و بهویژه بازی فکری به میزان زیادی تحتتأثیر درآمد، فرهنگ و سواد مردم قرار دارد، بهتر است فروشگاه در مناطق برخوردار دایر شود.»
به گفته او بازیهای فکری سنین کمتر بیشتر مورد استقبال قرار میگیرد چراکه والدین علاقهمند هستند چنین بازیهایی برای فرزندانشان بخرند اما با بزرگترشدن بچهها و وجود رقیب سرسختی به نام گوشی و تبلت، گرایش به خرید بازیهای فکری کم میشود.
مراغه جاافتادن بین مردم محله و اعتمادسازی را از عوامل موفقیت در این شغل میداند و میگوید: «وقتی فروشنده فردی صادق، منصف و خوشاخلاق باشد، مشتری به او اعتماد میکند و بین فروشگاههای مختلف، ترجیح میدهد از آن فروشگاه خرید کند. البته کنار اینها با توجه به اینکه جهان امروز به شدت در حال تغییر است لازم است دارنده این شغل، دورههای بازاریابی را پیش استادان خوب بگذراند چراکه با اینکار میتواند چیزهایی را که بعد از 5سال تجربه کسب میکند، در عرض سه ماه فرابگیرد و بهره آن را ببرد. همچنین در برابر چالشهایی مانند کرونا که پیش میآید فقط کسانی میتوانند دوام بیاورند که به اصول بازاریابی مسلط باشند.»
زهرا مراغه در حالی که حواسش به بازیهای چیده شده داخل قفسه ها پرت میشود میگوید: «باید مدت زمانی از شروع کار بگذرد تا مدیر فروشگاه با سلیقه و سطح خرید مردم آن منطقه آشنا شود و بتواند سبک بازیهایی را بیاورد که مورد پسند مشتریانش است.» او به اختصاصدادن فضایی در فروشگاه برای بازی کودکان اشاره میکند و میگوید: «اینکار الزامی نیست اما در نظر گرفتن آن باعث میشود کودکان و والدین تمایل بیشتری برای حضور در فروشگاه داشته باشند.»
مراغه، صبوری و تابآوری زیاد را از ویژگیهای مورد نیاز دارنده این شغل بیان میکند و میافزاید: «ما با کودکان و نوجوانان سروکار داریم که هیجان و جنب و جوش زیادی دارند و فروشنده باید بتواند با هر بچهای به زبان خودش ارتباط برقرار کند.»
ر گذشته بازیهای فکری خارجی با قیمت گرانی وارد میشد اما بعد از تحریمها این بازیها بومیسازی شدند و شاهد تولید آنها در داخل بودیم
خود فروشنده مغازه اسباب بازی فکری مهمترین نقش را در میزان فروش دارد. مراغه این موضوع را چنین توضیح میدهد: «فروشنده باید خودش به بازی فکری علاقهمند باشد چراکه لازم است تمام این بازیها را انجام دهد تا بتواند برای مشتری تشریح کند. از طرفی هم باید هوش خوبی داشته باشد چون بعضی بازیها سطح بالایی دارند و هر کسی قادر به درک آنها نیست.» به عقیده او وقتی افراد برای خرید وسایلی مانند کفش، کیف، لباس و... مراجعه میکنند خودشان کالا و کیفیت آن را میبینند و انتخاب میکنند اما در بازی فکری، فروشنده باید سطح فکری و شخصیتی مشتریانش را متوجه شود. مراغه میگوید: «گردانده این شغل باید بتواند مشتریانش را از کودکی تا بزرگسالی حفظ کند و هرجا در بین راه اشتباه کند برای همیشه آن مشتری را از دست میدهد. همین حساسیتها باعث میشود که ما همیشه برای پیدا کردن فروشنده مناسب با مشکل روبهرو باشیم.»
به گفته مراغه تحریمها در عرصه بازی فکری نتیجه خوبی داشته و موجب رشد ما شده است. او توضیح میدهد: «در گذشته بازیهای فکری خارجی با قیمت گرانی وارد میشد اما بعد از تحریمها این بازیها بومیسازی شدند و شاهد تولید آنها در داخل بودیم. گرچه ابتدا ضعفهایی داشتیم اما اکنون بهجرئت میتوان گفت پیشرفت خیلی خوبی در این عرصه داشتهایم و کیفیت، تنوع، میزان هیجان و زیباییهای بصری بازیهای داخلی، سطح بالا و خوبی دارد. البته در حال حاضر بیشتر در زمینه بازیهای کاغذی موفق هستیم و برای بازیهایی که مواد اولیه آنها پلاستیک یا چوب است فناوری لازم را به دست نیاوردهایم.» او تغییر مدام قیمتها را از مشکلات کنونی ذکر میکند و ادامه میدهد: «بهدلیل نوسان بازار، حتی هفته به هفته قیمتها تغییر میکند و ما باید دائم در حال توضیح دادن علت تغییر قیمتها برای مشتری باشیم.»